Tư vấn thiết kế trường học

Chương trình giảng dạy là một trong chương trình bắt buộc trong hệ thống giáo dục Việt Nam. Đây là giai đoạn đầu hình thành kiến thức cũng như nhân cách của con người, được học các môn học khác nhau, tiếp xúc với bạn bè, thầy cô… Ở mỗi nước khác nhau thì có những qui định về lứa tuổi học tiểu học khác nhau. Ở Việt nam: từ 3-6 tuổi là cấp mẫu giáo, 7-11 tuổi là cấp tiểu học, 12-15 tuổi là cấp phổ thông trung học cơ sở, 16-18 là cấp phổ thông trung học, trên 18 tuổi là đại học và trên đại học.
Sự phát triển giáo dục phụ thuộc vào điều kiện của mỗi quốc gia, từ điều kiện về kinh tế, chính trị, xã hội, văn hóa của mỗi nước. Nội dung học vấn không phải là bất biến, nó được biến đổi dưới sự ảnh hưởng của sự phát triển khoa học kỹ thuật, sự tăng trưởng kinh tế, văn hóa cũng như lí luận dạy học, phương pháp học. 

Trong một ngôi trường, cần tư vấn thiết kế trường học có các khu chức năng như sau:

• Cổng trường, tường rào: là nơi tiếp đón và bảo vệ học sinh trong quá trình học tập.
• Khu để xe giáo viên và khu để xe học sinh: được tính theo tiêu chuẩn và ở gần cổng chính.
• Sân chơi: Là nơi diễn ra các hoạt động thư giãn, thể dục thể thao và tập trung của toàn trường.
• Sân vườn, cây xanh, tiểu cảnh: Bố trí hàng cây theo khoảng cách và 2 bên quanh khu sân trường.
• Khối nhà học: Số lượng phòng học được tính theo tiêu chuẩn và số học sinh trong khu vực.
• Khối nhà hiệu bộ: Bố trí gần khu học, gần cổng chính và dễ tiếp cận.
• Khối nhà nghiên cứu, thí nghiệm, thực hành, thư viện: có thể bố trí chung với khu hiệu bộ hoặc riêng.
• Khối nhà ăn, giải khát: Bố trí khu cuối trường, gần nhà thể chất và khu nghỉ của học sinh ( nếu có ).
• Khối nhà thể chất: Bố trí cuối hường gió và tách biệt khỏi khối nhà học, gần sân thể thao của trường.
• Khu sân thể thao, rừng cây, đất dự trữ phát triển: Là phần đất phía sau trường.
• Khu nhà lưu trú học sinh, nhà công vụ: Dành cho giáo viên và học sinh trường bán trú, đặt xa khu học.
  

 
Hiện nay điều kiện xã hội đã khác, khái niệm trường tiểu học không đơn thuần chỉ là nơi học sinh học văn hóa mà còn là môi trường để các em rèn luyện thể lực, tiếp xúc với bạn bè, phát triển cá tính nên chương trình học dần dần được phát triển, một số môn học năng khiếu và các hoạt động phụ trợ( rèn luyện thể chất, thể thao…) được đưa vào chương trình học với các hoạt động ngoài trời, các bộ phận thực hành xen vào các giờ học giúp cho học sinh nắm bắt nhanh lý thuyết, tăng sự sảng khoái về tinh thần và đào tạo học sinh một cách toàn diện. Do đó một chức năng mới cho trường học là phải có các khối chuyên biệt cho việc đào tạo thẩm mỹ và rèn luyện thể chất cho học sinh.
Chương trình học ngoại ngữ đang được đưa vào giảng dạy chuyên nghiệp ở lứa tuổi tiểu học, trẻ em được khuyến khích sử dụng máy tính để truy cập internet và tạo cơ sở dữ liệu riêng cho nên trường tiểu học ngày nay phải có những phát triển về tổ chức không gian, kết cấu không gian, thiết bị nghe nhìn, máy tính máy chiếu…cho phù hợp với phương pháp giảng dạy mới.

Mô hình học bán trú 2 buổi/ ngày (do yêu cầu xã hội, bố mẹ đi làm cả ngày nên gửi con cả ngày ở trường) cũng phát triển mạnh, do đó việc đưa thêm các môn học năng khiếu, rèn luyện thể chất, phát triển cá tính… được đưa vào nhiều. 

Vị trí xây dựng ( theo TCXDVN) trong thiết kế trường học

Nằm ở vị trí trung tâm của khu dân cư, bán kính phục vụ phân theo từng cấp học, chọn vị trí cao ráo, sạch sẽ, cảnh quan đẹp, yên tĩnh cho giảng dạy và học tập. Đối với miền núi, bán kính phục vụ có thể đến 2000m.
Không nằm cạnh những cơ sở thường xuyên có tiếng ồn và chất độc hại như: cơ sở chăn nuôi, chợ, xí nghiệp, nhà máy…Trường hợp bắt buộc phải xây dựng gần thì phải có khu đệm trồng cây với chiều rộng ít nhất 30m.
Giao thông thuận lợi đáp ứng việc đi lại hàng ngày của học sinh và giáo viên. Tuy nhiên, không nằm trên những đường có mật độ giao thông lớn, đường tàu hỏa…vì an toàn của các học sinh.
Nằm ở vị trí thuận lợi cho việc sử dụng mạng lưới kỹ thuật hạ tầng cơ sở của khu dân cư(đường sá, cấp thoát nước, điện, thông tin…).
Diện tích đất dành cho các khu vực so với diện tích đất toàn khu vực được tính theo tỉ lệ sau:

• Diện tích xây dựng công trình kiến trúc :14-20%, có thể đến 25% cho thành phố. 
  
• Diện tích đất cho vườn thí nghiệm, khu thực hành: 16-20%
  
• Diện tích đất làm sân chơi, bãi tập: 40-50%
  
• Diện tích làm đường lại: 15%
  
• Trong khu đất xây dựng trường phải được bảo vệ bằng hàng rào cao ít nhất 1,2m.
  
• Trong thiết kế trường học xây dựng ở thành phố cho phép giảm diện tích khu đất xuống 10%. Ở nông thôn có thể tăng thêm nhưng không quá 10%.